Translate

Thursday, December 08, 2005

Santa Claus ή Άγιος Βασίλης;

 



Αγαπημένο μου ημερολόγιο

πάντα τέτοιες μέρες έρχονται στον νου μου θύμισες από παλιές, πολύ παλιές, προϊστορικές εποχές. Τότε που ήμουν κούτσικο παιδάκι, το ίδιο θυμωσιάρικο και πεισματικά εκνευριστικό με τώρα. Τότε που ενώ όλα τα παιδάκια πίστευαν στον Αη Βασίλη, εγώ από πείσμα ξίνιζα το κατά τα άλλα γλυκό μου μουτράκι, φύσαγα το τσουλουφάκι μου με χάρη και επέμενα πως «τσου! δεν υπάρχει, δεν υπάρχει» ενώ βαθειά μέσα μου ήλπιζα στην ύπαρξη του και ευχόμουν να κλείσει τα μάτια στον κακιασμένο μου χαρακτήρα και να μου φέρει και πάλι δώρο. Δεν με ένοιαζε τι, πυζάμες, παιχνίδι, βιβλίο, μια αηδία, δώρο νά’ταν και ότι νά’ταν. Με ένα απλό δωράκι θα ήξερα πως ότι και αν δήλωνε η μαμά μου, εντούτοις και κατά βάθος ήμουν καλό παιδί και με είχε συγχωρέσει.
Για πέντε-έξι χρόνια καλά πήγαινε η «δουλειά». Πείσμα, ξίνισμα, δώρο, φιλιά, χρόνια πολλά, αναθεώρηση πεποιθήσεων για του χρόνου.
Την έβδομη παραμονή Πρωτοχρονιάς, το ασημένιο δεντράκι μας με τις κρυστάλλινες μπάλες στο σαλόνι περίμενε και πάλι να υποδεχθεί τον Άγιο με τα δώρα. Όπου Άγιος κάθε φορά ο μπαμπάς βέβαια αλλά που να το ξέραμε οι μικροί και αθώοι πετροβολιστές. Ο οποίος μπαμπάς γυρνώντας βράδυ από το μαγαζί, έμπαινε κρυφά, άφηνε τα δώρα, έβγαινε στις μύτες και χτυπούσε το κουδούνι της εξώπορτας για να ρίξει στάχτη στα μάτια. Ντριιιιιν ντριιιιιν

- Μα καλά, πότε ήρθε ο Αη Βασίλης; Μόλις τώρα κοίταξα στο δέντρο και ήταν άδειο! Χα ! ο μπαμπάς τα έφερε! Ναι, αλλά πότε; Πως δεν τον κατάλαβα; Ρε μπας και υπάρχει Άη Βασίλης; Αααααα χαζή που είσαι! Φυσικά δεν υπάρχει!
Ο μπαμπάς δεν μπορεί να πει ψέματα. Δεν είναι στα γονίδια του, στο dna του βρε αδελφέ. Τον πρόδωσε το χαρακτηριστικό του γελάκι.

Να λοιπόν η επιβεβαίωση, η καταστροφή, το γκρέμισμα του μυθικού κάστρου, το παραμύθι που δεν υπάρχει. Αφού δεν υπάρχει ‘Αη Βασίλης, η Σταχτομπούτα ήταν τσόκαρο, η Κοκκινοσκουφίτσα τα είχε κάνει πλακάκια με τον κακό τον Λύκο, ο παπουτσομένος γάτος ακάλυπτη επιταγή και οι νεράιδες κακές ξεδοντιασμένες μάγισσες....

- Δεν υπάρχει, αλλά υπάρχει!
- Μωρό μου, δεν υπάρχει Άη Βασίλης με κόκκινη στολή, ιπτάμενο έλκηθρο, τάρανδους και υπηρέτες ξωτικά. Ούτε έχει ροδαλά μαγουλάκια και καλοταϊσμένη κοιλίτσα. Και σίγουρα δεν φέρνει δώρα την Πρωτοχρονιά.
- Υπάρχει όμως ο Άγιος Βασίλειος, ο αληθινός άγιος, ο καλός και ο ταπεινός. Με τη μακριά του μαύρη γενειάδα, τα σκεωμένα του μάγουλα, το φτωχό του ράσο, που μας δωρίζει την σοφία του και την προστασία του κάθε χρόνο, κάθε μέρα, κάθε στιγμή.

Στιγμιαία ψυχική ανάταση, χασκογελώ αμήχανα, (μη δείξουμε ότι μας έπιασαν αδιάβαστους) καρφώνω το βλέμμα στη γιαγιά και αναμένω....

......Ο Άγιος Βασίλης, ήταν δεσπότης της Καισάρειας στη Μικρά Ασία. Πιο πέρα από το δικό μου χωριό. Πέρα, βαθειά στην Ανατολή. Ήταν καλός και πράος και ο πατέρας όλων. Όλους τους αγαπούσε και όλοι τον αγαπούσαν και τον σέβονταν.
Εκείνα τα χρόνια όμως ήταν δύσκολα πολύ. Συχνές επιδρομές, λεηλασίες, φόροι..
Κάποια μέρα, ο στρατηγός της περιοχής μπήκε μέσα στην πόλη και ζήτησε να του δοθούν όλοι οι θησαυροί της Καισάρειας, αλλιώς θα πολιορκούσε την πόλη και θα τους έπαιρνε σκλάβους. Άφησε προθεσμία μέχρι το άλλο πρωί για να μπορέσουν να συγκεντρωθούν οι θησαυροί.
Ό λαός φοβήθηκε μα εναπόθεσε τις ελπίδες του στον Άγιο Βασίλειο και τον Θεό.
Ο Άγιος προσευχήθηκε όλη την νύχτα για να σώσει ο Θεός την πόλη. Ξημέρωσε και ο στρατηγός μπήκε ξανά στην πόλη συνοδευόμενος από τους αξιωματικούς του και ζήτησε να δει τον δεσπότη, ο οποίος προσευχόταν ακόμη στον ναό.
Θυμωμένος και με θράσος απαίτησε το χρυσάφι της πόλης μα και ότι πολύτιμο υπήρχε. Ο Άγιος Βασίλειος απάντησε πως ήταν φτωχοί, δεν είχαν τίποτα το πολύτιμο να δώσουν πέραν της φτώχιας και της πείνας τους. Τότε ο στρατηγός απείλησε τον Άγιο πως αν εδώ και τώρα δεν γίνει το θέλημα του, θα τον εξορίσει πολύ μακριά από την πατρίδα του ή ακόμη μπορεί και να τον σκοτώσει. Οι χριστιανοί της πόλης αγαπούσαν τόσο πολύ τον δεσπότη τους, που άρχισαν να μαζεύουν ότι είχαν και δεν είχαν για να τα προσφέρουν στον στρατηγό για να σωθούν. Αυτός όμως, όντας ανυπόμονος, μνησίκακος και απάνθρωπος, για να κορέσει τον θυμό και εγωισμό του, διέταξε να επιτεθεί το στράτευμα του στην πόλη και να κάψει τα πάντα. Ο Μέγας Βασίλειος αμέσως έπεσε στα γόνατα και προσευχήθηκε για να σωθεί ο φτωχός λαός. Ξάφνου, εμφανίστηκε μπροστά του ένα σεντούκι γεμάτο με τα χρυσαφικά που είχαν μαζέψει οι πολίτες. Την στιγμή όμως που ο στρατηγός άπλωνε τα χέρια του για να ανοίξει το σεντούκι και μόλις ακούμπησε τα χέρια του στα χρυσαφικά, έγινε το θαύμα! Μια μεγάλη λάμψη είδαν στην αρχή όσοι ήταν εκεί και αμέσως μετά ένα λαμπρό και πανέμορφο καβαλάρη να ορμάει με το στρατό του στον στρατηγό και τους δικούς του στρατιώτες. Ο εχθρός αφανίστηκε σε ελάχιστο χρόνο. Ο λαμπρός καβαλάρης ήταν ο Άγιος Μερκούριος και οι στρατιώτες του οι άγγελοι του Κυρίου!
Έτσι σώθηκε η Καισάρεια , η ιστορία της σωτηρίας της έκανε τον γύρο του τότε γνωστού κόσμου και για αρκετό καιρό συνεχίστηκε η ειρηνική ζωή των κατοίκων της πόλης.
Ο Μέγας Βασίλειος όμως βρέθηκε σε δύσκολη θέση. Πως να επιστρέψει πίσω δίκαια τα χρυσαφικά στους κατόχους τους, αφού μέσα στην αναπουμπούλα δεν έγινε καταγραφή και δεν γνώριζε ποιος έδωσε και τι. Προσευχήθηκε λοιπόν και πάλι στον μεγαλοδύναμο Θεό και Εκείνος τον φώτισε τι να κάνει.
Κάλεσε όλους τους διακόνους και τους βοηθούς και τους είπε να ζυμώσουν τόσα ψωμάκια όσοι και οι κάτοικοι της πόλης και μέσα σε κάθε ψωμάκι να βάλουν και λίγα χρυσαφικά. Όπερ και γένοιτο, τα ψωμάκια ετοιμάστηκαν, ο Μέγας Βασίλειος τα ευλόγησε και τα μοίρασε στο λαό. Στην αρχή βέβαια όλοι παραξενεύτηκαν, μα η συνέχεια ήταν πιο θαυμαστή γιατί κάθε ένας που έκοβε το ψωμάκι του έβρισκε μέσα τα δικά του χρυσαφικά!
Ήταν λοιπόν ένα ξεχωριστό ψωμάκι, που έφερνε χαρά και ευλογία μαζί. Ένα ξεχωριστό δώρο από έναν ξεχωριστό άνθρωπο, έναν μεγάλο Άγιο της εκκλησίας μας.
Για αυτό και εμείς κάθε χρόνο, την ημέρα του Αγίου Βασιλείου, φτιάχνουμε την βασιλόπιτα με ένα φλουρί κρυμμένο.
Υπάρχει λοιπόν Άγιος Βασίλης και φέρνει δώρα όχι μόνο στα παιδιά μα σε όλους όσους τον αγαπούν. Και είναι μοναδικό και θαυμαστό το δώρο του. Ευλογία και Χαρά! .......


Η αλήθεια είναι, και πρέπει να το ομολογήσω πάραυτα, πως ουδέποτε οι γονείς μου μας παραμύθιασαν με την εικόνα του Άγιου CocaCola. Αυτή την είχα από το σχολείο και τα έντυπα – αυτοκόλλητα της εποχής. Δεν τον ακύρωναν, ούτε όμως τον αποδεχόντουσαν υπερβολικά. Αντίθετα, τώρα αντιλαμβάνομαι πως μας καλλιεργούσαν την έννοια-ύπαρξη του Άγιου Βασίλη που αγαπά όλη την πλάση και ιδίως τα παιδιά, προσπερνώντας τα στοιχεία της εμφάνισης του. Διότι πολύ σωστά, η εμφάνιση είναι παραπλανητική, ενώ η καρδιά αληθινή.

Εδώ που το σκέφτομαι, μπορεί να συγκριθεί ένας «κατασκευασμένος» Άγιος με έναν αληθινό; Τι σχέση έχουν ο τσαχπίνης και χοντρούλης Santa Claus, με ολοστρόγγυλη κοιλίτσα, ροδαλό και χαρωπό προσωπάκι, ευτραφής με στρογγυλά γυαλιά λευκογένειο, με κόκκινη στολή και μαγικές ικανότητες που κατοικεί στον Βόρειο Πόλο και περιστοιχίζεται από νεράιδες του χιονιού και ξωτικά και ενώ είναι μια πραγματικά γοητευτική ιστορία, εντούτοις δημιουργήθηκε και πλασαρίστηκε βασικά για να διαφημίσει αναψυκτικά και εποχικό εμπόρευμα, με τον καλοσυνάτο, πολύ ψηλό και πολύ αδύνατο Άγιο Βασίλειο;
Ο Άγιος είχε σκούρο και χλωμό δέρμα, κοντά μαλλιά και μακριά μαύρα γενιά, μακριά μύτη και τα φρύδια του ήταν τοξοειδή, τα μάτια του ήταν σκούρα και η ματιά του βαθειά και ερευνητική, το μέτωπό του ήταν μεγάλο και ήταν μονίμως ζαρωμένο έμοιαζε δηλαδή με άνθρωπο που συνεχώς σκεπτόταν, είχε προβλήματα με την υγεία του και υπέφερε από το πραγματικά ανυπόφορο κρύο και γενικά βαρύ χειμώνα της Καππαδοκίας.
Η οικογένεια του Αη Βασίλη ήταν στ' αλήθεια μια οικογένεια Αγίων, είχε παππού μάρτυρα, τα αδέλφια του Γρηγοριος ήταν επίσκοπος Νύσσης και Πέτρος επίσκοπος Σεβαστείας και ο ίδιος επίσκοπος Καισαρείας, οι αδελφές του ήταν όλες αφιερωμένες στον Θεό, με πρώτη πρώτη την Αγία και σοφή Μακρινα που ήταν αυτή που επηρέασε τον Αη Βασίλη να στραφεί στην χριστιανική πίστη.
Ο Ναυκρατιος ενας άλλος αδελφός του ασκήτευε στην έρημο του πόντου κι πέθανε μόλις 27 χρόνων . Τον Πατέρα του τον έλεγαν και αυτόν Βασίλειο και ήταν ρήτορας δηλαδή δικηγόρος, ενώ την μητέρα του την έλεγαν Εμελεια και ήταν πολύ σοφή και αγία γυναίκα.
Η οικογένεια του Αγίου Βασιλείου είχε 11 παιδιά (5 αγόρια - 6 κορίτσια) και όλοι διακρίθηκαν στου Χριστού την πίστη, ο Αγιος μας γεννήθηκε στην Νεοκαισαρεια το 330μ.Χ. περίπου δηλαδή πριν 1668 χρόνια (όλες οι περιοχές που αναφέρουμε ήταν κάποτε ελληνικές ενώ σήμερα ανήκουν στην επικράτεια της Τουρκίας) σπούδασε στην Αθήνα σε φιλοσοφικές σχολές μαζί με τονφίλο του Αγιο Γρηγόριο τον θεολόγο και πέθανε σε ηλικία 48 ετών τον Δεκέμβριο του 378 μ.Χ κηδεύτηκε την 1η Ιανουαρίου του 379 μ.Χ. και κάθε πρωτοχρονιά όπως γνωρίζουμε γιορτάζουμε την μνήμη του.


ok βρήκα τι τους συνδέει. Το μήνυμα της αγάπης! Ναι, αλλά από πότε η αγάπη πρέπει προσφέρεται με το αζημίωτο, έστω και αν αυτό μεταμφιέζεται σε
δώρα ;

Γιατί τούτα είναι πρόσφατο φρούτο, νεοαφιχθέν και εισαγώμενο. Ήρθε πακέτο με την καλοζωία μας και τον καταναλωτισμό μας. Ταίριαξε υπέροχα με τον εαυτούλη μας, έκανε πέρα την αγαπημένη οικογένεια, εξαργύρωσε τη φυγή του μπαμπά με την γκόμενα . Έκλεισε τις πόρτες μας και αμπάρωσε τις καρδιές μας ενώ στόλισε την βεράντα με όλα τα φωτάκια και λαμπιόνια σαν άλλο τσίρκο Μεντράνο, βοήθημα στο πνεύμα των ημερών αλλά όχι των Χριστουγέννων.
Έστρωσε γιορτινό τραπεζομάντηλο και κρυστάλλινα ποτήρια, στόλισε και άναψε το τζάκι αλλά πήρε από δίπλα τους παππούδες γιατί χαλούσαν το ντεκόρ και που να τρέχουμε με τις πάπιες μέσ’τις γιορτές. Στο γηροκομείο θα έχουν και παρέα.
Στο όνομα του Άγιου εξαγόρασε την καλή συμπεριφορά των κακο-καλομαθημένων μας το πολύ μέχρι το Πάσχα, όπου τότε θα πληρωθεί το υπόλοιπο ποσό.

Μέχρι πρότινος, όχι δώρα δεν υπήρχαν αλλά ούτε ο άρτιος ημών ο επιούσιος. Και όμως, η αγάπη ξεχείλιζε στο φτωχικό τραπέζι. Με τη μαμά, τον μπαμπά, τους παππούδες, ενίοτε όλο το σόι. Το κρύο, ακόμη και αυτή την αρρώστια. Έλαμπαν τα μάτια όπως η φωτιά στη ξυλόσομπα, γλένταγαν οι καρδιές στα κάλαντα, γέμιζε όλο το σπίτι, φούσκωνε, έβγαινε από τα παράθυρα και κυλούσε στον δρόμο. Άγγιζε κάθε περαστικό, κάθε πέτρα, κάθε πλάσμα. Με μύθους, ιστορίες ναι, αλλά χωρίς ανταλλάγματα. Γιατί αγάπη είναι μόνο προσφορά και δόσιμο και αυταπάρνηση! Posted by Picasa

5 comments:

Bad Wolf said...

Ανακάλυψα πρόσφατα,ότι κι ο Santa Claus έχει χριστιανικές ρίζες.Δηλαδή είχα ακούσει ότι προέρχεται από τον Αγιο Νικόλαο,απλά πριν λίγες μέρες διάβασα στο http://en.wikipedia.org/wiki/Santa_Claus κάποια κομμάτια από την ιστορία του Santa και πώς τον γιορτάζουν σε διαφορετικές χώρες.Στις κάτω Χώρες τον λένε Sinterklaas και τον ντύνουν σαν επίσκοπο,που δείχνει την επιρροή από την παράδοση κι όχι απ'την Coca Cola!Υπάρχει και σχετική φωτογραφία στην παραπάνω ιστοσελίδα.Βέβαια ο Father Christmas όπως τον έλεγαν αρχικά στην Αγγλία έχει παγανιστικές ρίζες και ήταν το πνεύμα του Χειμώνα.Εξ'ου τα ρόδινα μαγουλάκια!!

Όσο για τα δώρα...μμμ...Διάβασα ότι ο Άγιος Νικόλαος αγαπούσε πολύ τα παιδιά και τους έκανε δώρα χωρίς να ξέρουν ποιος είναι,από μετριοφροσύνη.Φαντάζομαι στα φτωχά παιδιά...Κι η ελεημοσύνη είναι δώρο βέβαια...

Μ'αρέσουν τα δώρα.'Οταν κάποιος μου κάνει δώρο,το χαίρομαι,γιατί σημαίνει ότι έψαξε και ξόδεψε χρόνο για να με χαροποιήσει!Και παρόλο που σαν παιδί δεν πίστευα στον Άϊ Βασίλη,μ'αρέσει να βλέπω γονείς να στήνουν 'πλεκτάνες' για να δώσουν δώρα δήθεν από τον Άϊ Βασίλη.

'Ομως η Πρωτοχρονιά δεν είναι μόνο για δώρα..όπως και τα Χριστούγεννα δεν είναι μόνο φαϊ.Ένας από τους τρόπους να μπαίνω στο νόημα των ημερών είναι εκτός από τα δώρα,γλυκά και δέντρο(αγαπημένη συνήθεια,αν και ξενόφερτη!!)να διαβάζω το 'Κοριτσάκι με τα σπίρτα'.Ένα λυπημένο παραμύθι,όπου το ευχάριστο τέλος έρχεται με την αναχώρηση του παιδιού στον άλλο κόσμο...την παραμονή πρωτοχρονιάς ή Χριστουγέννων,ενώ όλοι τρων και πίνουν.

Ο λόγος που με συγκινεί αυτό το παραμύθι δεν είναι μόνο ότι το παιδάκι πεθαίνει παραμελημένο απ'όλους...Είναι ότι νιώθω ότι έχω κάτι το κοινό με αυτό το παιδάκι:νιώθω παραμελημένη και μετά καπάκι θυμωμένη και αρχίζει ο φαύλος κύκλος...Ο λόγος που θυμώνω είναι ότι δεν μου αξίζουν τα πράγματα που μου συμβαίνουν,μικροαναποδιές,στραβά.Η ανθρώπινη κατάσταση δηλαδή...Τα Χριστούγεννα λοιπόν για μένα είναι από τις στιγμές που σκέφτομαι ότι αυτό το βάρος φεύγει,αλαφρώνει και το ανθρώπινο πλέγμα δίνει χώρο στη θεϊκή αύρα.Σαν την ενσάρκωση δηλαδή...

Κοίτα να δεις,που από αλλού ξεκίνησα κι αλλού έφτασα!Ψυχοθεραπεία βραδιάτικα!Να'σαι καλά για το έναυσμα!Σματς!

peftasteri said...

Και όμως, το χριστουγεννιάτικο δέντρο δεν είναι και τόσο ξενόφερτο τελικά. Δεν θυμάμαι που, αλλά σε κάποιο έγκυρο ΜΜΕ διάβασα περί εθίμων κουλουπού.
Το στόλισμα λοιπόν του χριστουγεννιάτικου δέντρου συναντάται (αν θυμάμαι καλά) σε ορεινές περιοχές της Ελλάδος Μεσαιωνικόθεν!!
Αν ξαναπέσει στα χέρια μου θα επανέλθω.

υ.σ. κοίτα τελικά που πιο πολλά θα μάθουμε η μια για την άλλη μέσω διαδικτύου παρά ιδίοις όμμασι!!

Μάκια στα μαγουλάκια...

Bad Wolf said...

'Ετσι είναι καλή μου μερικές φορές:κατηγορούμε το διαδίκτυο ότι μας αποξενώνει,αλλά τελικά μας κάνει να γράφουμε,μας ξαναθυμίζει το πόσο σημαντικός είναι ο γραπτός λόγος που ξεκλειδώνει εσωτερικές καταπακτές που μένουν κλειδωμένες στον καθημερινό λόγο.

Φιλιά

ΥΓ:Παντως στην Αγγλία το έθιμο του δέντρου το έφερε ο Γερμανός Πρίγκιπας Άλμπερτ,ο σύζυγος της Βασίλισσας Βικτωρίας.Τα πρώτα στολίδια ήταν φαγώσιμα,όπως γιρλάντες από ζαχαρωτά,και χειροποίητα.Τα πρώτα έτοιμα στολίδια ήρθαν από Γερμανία,και μάλιστα από χωριά κοντά στη Δρέσδη,εξόυ και η ονομασία τους 'Dresdens'.

Magica de Spell said...

Θα σταθώ στην ουσία σου.
Αγάπη και δόσιμο χωρίς αντάλλαγμα.
Και να μην γνωρίζει η δεξιά σου τι ποιεί η αριστερά σου.

Αχ ρε Μαίρη. Δε λέω, μ' αρέσουν και τα φωτάκια, μ' αρέσουν και τα δέντρα και τα δώρα και τα γλυκά και το ζεστό κρασί κι ο καμπανίτης.
Ποιο πολύ απ' όλα όμως μ' αρέσουν οι εγκάρδιες ευχές και οι μεγάλες αγκαλιές. Και στις ανταποδίδω.

M. said...

Να μην πω κι εγώ το ιστορικο-αρχαιολογικό μου, γίνεται ;-)?

Σχετικά με το δέντρο το χριστουγεννιάτικο: Στα μέρη μας από τα βυζαντινά χρόνια (ίσως και από ακόμα παλιότερα, αλλά δεν το θυμάμαι πια, έχει χρόνια που το είχα διαβάσει), ο κόσμος στόλιζε δέντρα σε όλες τις μεγάλες γιορτές, συνήθως με φρούτα και γλυκίσματα, τις εκκλησίες μάλιστα συνήθιζαν να τα βάζουν εκατέρωθεν της Ωραίας Πύλης. Δεν υπήρχε βέβαια συγκεκριμένο είδος δέντρου ούτε γινόταν μόνο σε μία γιορτή αυτό. Αλλά η συνήθεια δεν μας είναι ξένη. Και μάλιστα, έχει μείνει και ένα κατάλοιπο αυτής της συνήθειας στις εκκλησίες που δεν πάει ο νους σας με τίποτα: τα μανουάλια. Δεν εννοώ αυτά που είναι σαν στρογγυλές βάσεις με άμμο μέσα, εννοώ τα άλλα, τα κωνικά με τους τρεις ή περισσότερους δακτύλιους στην περίμετρο των οποίων στηρίζονται τα κεριά. Δεν είναι τίποτα άλλο από τον μετασχηματισμό του δέντρου σε μέταλλο. Πολύ ντιζαϊνιά, έτσι ;-)? Έχω δει στο ΙΚΕΑ κάτι παρόμοια, μούρλια...